11.05.19

شیما «غفوری»

با درد و دریغ  تقدیم به شهید مینه منگل

شاخۀ بشکسته ام در دامنت مادر وطن

خون من آخر نمود تر دامنت مادر وطن

هر چه از فرهنگ همزسیتی فراوان گفته ام

مهره های عشق و دوستی با سخنها سفته ام

لیک هر حرف...ادامه...

11-04-2019

داکتر زرغونه عبیدی

مینوپوز (ختم عادت ماهوار – یأسه گی) یک وقفه برای شگوفایی دوبارۀ زن!

آیا مردان نیز دچار دوران یأسه گی ( اندروپوز) میگردند؟

پیشگفتار

وظایف طبیعی و اما ثقیل بیولوژیکی که  جنس زن برعهده دارد، تن و روان او را از سن بلوغ الی مینوپوز (  عادت ماهوار، بارداری و شیر دهی) با امتحانات بزرگ جسمی و روانی روبه رو میکند.

همانطوری که افراز هورمون های جنسی در ...ادامه...

حمل سال ۱۳۷۹

فراخوان به خاطر دفاع از حقوق زنان افغانستان

جنگ تحميلى بيشتر از چهاردهه مصايب بزرگ را بر مردم ما تحميل نموده ، كه باراساسى انرا زنان افغانستان متحمل ميگردند.

صلح نياز و شرط بقاى جامعه و خواست اساسى مردم و منجمله زنان ميباشد .

تراژيدى خونبارافغانستان معلول و محصول مداخله و تجاوز خارجى است و قدرتهاى رقيب بين المللى و اعضاى دايمى شوراى امنيت سازمان ملل متحد كه مسوولیت حقوقى و اخلاقى  شان در قبال افغانستان و مردم ان اظهر من الشمس ميباشد .

بدينروجامعه بين المللى و در گام نخست ايالات متحده امريكا با توجه به همين اصل قبول شده جهانى مسئولیت اخلاقى(moral obligation ) بايد به قربانى بزرگ مردم ما درين چهاردهه و منجمله هجده سال حضورگسترده  نظامى و سياسى به نام دفاع از حقوق و ازادى ، احترام نمايند و خواست برحق زنان و مردان افغان در پروسه صلح  در سطح يك پروژه انتخابات داخل امريكا عجولانه تنزيل ندهند .

بسيار ضرور است تا هنگام اتخاذ تصميم در قبال صلح افغانستان آقاى ترامپ سخن ارزشمند يكى از اسلاف خود ( ابراهام لينكلن) را ملاك فكر و عمل قرار دهد كه «هيچ معضله حل نميشود تا عادلانه حل نگردد ...ادامه...«.

۱۹ مارچ ۲۰۱۵

به مناسبت چهارمین سال فرخنده کشی وحشیانه

جهان در ۱۹ مارچ ۲۰۱۵ شاهد وحشتناک ترین و عریان ترین شکل خشونت و وحشت در برابر یک زن بود- زنی که هیچ گناهی را مرتکب نشده بود.

فرخنده  قربانی یک اتهام بی پایه و دروغین و ‌قربانی جهل و خشونت وحشیانهٔ جمعی شد.

با وجود شجاعت و مقاومت بی مانند فرخنده، ‌حتا یک لحظه هم به وی فرصت داده نشد تا حرف خود را گفته و از خود دفاع نماید. چشم و گوش جمع جنون زده بر روی حقیقت بسته بود و آن چه را هم که فرخنده کوشش کرد بگوید نشنید.

زنان افغانستان با استفاده از حقوق به رسمیت شناخته شدهٔ‌ خود در قانون اساسی نافذه، توانستند جنبش موثر دادخواهی برای فرخنده را به راه بیندازند.

و اما، در چهارمین سالروز فاجعه زجرکشی فرخنده ،‌ زنان در مورد احتمال معامله روی حقوق قانونی و دستآوردهای شان، ‌نگران اند. علل این نگرانی روشن است. خطوط روشن و درشتی وجود دارند که ...ادامه...

۱۹ مارچ ۲۰۱۵

پرتونادری

هر روز یک فرخنده، هر روز یک دادخواهی نافرجام

هیچ تردیدی نیست که قتل فرخنده را نمی توان با هیچ منطق و با هیچ دین و آیینی توجیه کرد! این حادثۀ شوم تمام قد نه تنها در برابر ما؛ بل در برابر همۀ بشریت ایستاده است. حس می‌کنم که سرهای ما  چنان حجم بزرگی از شرم‌ساری روی سینه‌های مان خمیده و به درازای تاریخ خمیده خواهد ماند!

من این جا به انگیزه‌های این حادثۀ خونین نمی پردازم. شاید بهتر آن باشد تا در آن سوی آن همه انگیزه‌هایی که وجو داشته به دلایل و عوامل حادثه پرداخته شود . برای آن که عامل یک امر درونی است و انگیزه یک امر بیرونی.

وقتی کبریت روشنی را به پیالۀ لبالب از بنزین نزدیک کنیم، بنزین آتش می گیرد؛ اما اگر همین گبریت روشن را به پیالۀ آبی برسانیم، نه تنها آب آتش نمی گیرد؛ بلکه کبریت روشن را خاموش می سازد.

سخن آن...ادامه...

07.03.2019

ف. هیرمند 

چند نکتهٔ‌مهم به ارتباط دستاورد های زنان

و حفاظت از این دستاوردها 

زنان کشور امسال روز هشتم مارچ میعاد همبسته گی زنان را در شرایطی به یاد و بود می گذارند که وطن ما در حالت گذار به یک مقطع ناشناختۀ تأریخی در حرکت دیده می شود.

در این مقطع از تأریخ کشور که تحولات خواسته و ناخواسته، پیشاپیش ما در جریان است و ما به دنبال آن دویده دویده روان هستیم، همانطوری که تقریباً در تمام زمینه ها باد شتابزده گی در وزیدن است، فهرست کردن این که چه  را نگه داریم و چه را به برد و باخت بگذاریم، و در ازای آن کدام پدیده ها را که داشته ایم و یا نه داشته ایم، به دست بیاو ریم.

با همین شتابزده گی که در تمام زمینه ها حاکم است، حقوق زنان افغانستان از همه جدی تر آماج هجوم خواهد بود، گرچه زن امروز افغان مثل...ادامه...

07.03.2019

میر عبدالواحد سادات

اهدا به زنان افغانستان

خطاب به محترمه شرل بنارد خليل زاد

02.01.2019

«زیبایی و منازعه در افغانستان»

متن  سخنرانی  هـــــــــــــریوا نکیسا  

در فوروم گفتگوهای هــــــــاگ

خانم هریوا نکیسا این سخنرانی را در فوروم هاگ به زبان انگلیسی ایراد نموده و استاد اسحاق نگار گر متن آن را

به دری ترجمه کرده اند که اینک به توجه شما رسانیده میشود.

         مــــــرا پُرسی: «بگو تو از کجـــا استی؟»

         من از آنجا که در هر کوچه جنگی انتظارم است!

         و از آنجا که عشقی فارغ از هرگونه قید و بند؛

          زَنَد زنجیر در هر...ادامه...

25.11.2018

ف. هیرمند

خواهر بگو حین چپاول کابل چه بلا های بر سرت آوردند

به مناسبت 25 نوامبر، روز منع خشونت علیه زن

با وجود شنیدن زجه های خواهرانم، با وجود دیدن دریدن هر چه انسان و انسانیت است، با وجود بطلان عینی و بالفعل هر چه ارزش های آسمانی و زمینی است، اینک من نه مُرده ام، زنده زنده میگردم، مرا بلا هم نه زده است، من آنهمه رویداد های سوزنده را تحمل کرده ام، تاب دیدن آن وقایع را داشته ام، که ایکاش قبل از مشاهدۀ آن فجایع می ُمردم، قبل از تماشای آن همه حوادث در این دنیای بی رحم نمی بودم، ذره ذرۀ آن وقایع را به خاطر دارم، گاهی آدمی از به خاطر آوردن لحظات دهشتباری که پشت سرگذاشته است، مقاومت و تحمل خودش را به اندازه گیری می گذارد، یا هم شاید با لجاجت به خودآزاری، خودش را به صورت بی رحمانه یی تنبیه میکند که

21.06.2018

زرغونه عبیدی

در مورد مجموعۀ اشعار " آۀ نارسا "

و سرایندۀ آن پوهندوی شیما غفوری

12.05.2018

دکتورس زرغونه عبیدی

بارداری امتحان بزرگ برای تن و روان زن

این نوشتار به صورت فشرده به تغیرات فزیولوژیک و پتالوژیک اعضای وجود زن در زمان حامله گی و اهمیت پشتیبانی و پرستاری  برای تأمین صحت زن باردار و جنین میپردازد.   

*

واژۀ القاح ( کانسیپشن) به معنی یکجا شدن تخمۀ زن با سپرم مرد است. از نقطۀ نظر اساسات مورفولوژی و بیولوژی، این یکجا شدن  زمانی امکانپذیر و منجر به بارداری زن شده میتواند که از یکسو سپرم داخل شده و از سوی دیگر اناتومی اعضای جنسی تناسلی زن سالم بوده و این اعضا تحت تأثیر سطح لازم هورمون های جنسی در خون  وظایف...ادامه...

ورود به صفحهٔ‌ ویژهٔ ‌فرخنده

پیام کانون هماهنگی زنان افغانستان به مناسبت هشتم مارچ

24.02.2018

زرغونه عبیدی

نگاهی به «همیار»

یا قصۀ زنده گی عاشقانهٔ یک مرد باورمند به برابری زن و مرد

«همیار» یک ابتکار فرهنگی قابل توجه از جانب خانم امیلیا اسپارتاک برای بزرگداشت او وخواهران و برادرانش از پدرشان  شادروان میر اسماعیل مسرور نجیمی  و مادر شان شادروان زینت نجیمی است. این زوج عاشق پس از یک عمر زنده گی مشترک ، در فبروری سال 2015 در یک روز و به فاصلۀ چند ساعت تفاوت با هم از جهان فانی  به سوی ...ادامه...

02.02.2018

دکتورس زرغونه عبیدی

پیامدهای ناگوار طبی ازدواج های خوردسال

این بحث با یک توضیح فشرده در مورد انواع بلوغ، عواقب فوق العاده ناگوار جسمی، جنسی و روانی ازدواج خورد سالان را در محراق توجه قرار داده است.

از نقطۀ نظر طبی نه تنها ظرفیت، توانایی و مقاومت جسمی دختران خوردسال بلکه توانایی و تحمل روانی و عقلی شان هم در قبال عواقب ازدواج در سنین طفولیت...ادامه...

09.11.2017

داکتر زرغونه عبیدی

" زنان دخترزا "- واقعیت یا تصور نادرست؟!

علم ثابت ساخته است که " کروموزوم های  مرد " تعین کنندۀ جنسیت جنین نزد زن حامله اند .

 با دیدن کسی که از پیش با او آشنایی نه داریم ، قبل از آگاهی دیگر خصوصیات وی، اولین شناخت آگاهانه  یا ناآگاهانۀ  شعور ما از شکل ظاهری او تشخیص  زن و یا مرد بودنش میباشد.

نزد یک زن حامله که چهرۀ جنین وی در بطن تا لحظۀ تولد مخفی میماند،  یکی از تکراری ترین سوالات این است که آیا نوزاد او پسر خواهد بود و یا دختر؟

چه گونه و در چه زمان میتوان جواب دقیق به  این سووال را یافت و چه کسی تعین کنندۀ جنسیت جنین در بطن زن است؟

تصور این که چون زن از لحاظ ساختمان اناتومیک و وظیفۀ فزیولوژیک جنین را در بطن خویش حمل میکند و پرورش میدهد،  به همین جهت تعین کنندۀ جنسیت جنین نیز است، یک تصور بیخی نادرست است. برای این که بدانیم که چرا طبابت این نظر را رد میکند باید اندکی در مورد...ادامه...

05.10.2017

داکتر زرغونه عبیدی

عقامت و علل آن نزد زن و مرد

موضوع عقامت از آغاز تمدن بشری همواره یک بحث بزرگ طبابت و موضوع  قابل اهمیت زیاد در  جوامعی  بوده که در آن زن به حیث سمبول تکثیر نسل شناخته شده است. از سال 1900 به این سو  اسناد طبی در این مورد وجود  دارد  که عقامت تنها مشکل زن نیست و مرد هم میتواند عقیم باشد.  پیشرفتهای طبی و تخنیکی مدرن از سالیان طولانی به این سو تداوی بیشترین واقعات عقامت نزد زن و مرد را امکان پذیر ساخته است. و اما تا به هنوز در بعضی جوامع پنداشت نادرستی که  زن به حیث مسوؤل اصلی و اولی عقامت تلقی میگردد، به طور کامل برطرف نشده است-  چنین زنانی «زن نازا» نامیده شده  و این خطاب دشنام گونه و حاوی بار ملامتی میباشد.

احصاییه سال ۱۹۹۸ سازمان صحی جهان، نشان میدهد که در ۳۰ فیصد واقعات علل عقامت مربوط به ...ادامه...

24.08.2017

پوهمنل داکتر زرغونه عبیدی

ضرورت منع معاینۀ «پردهٔ بکارت»

آمار دقیق در مورد معاینۀ «پردهٔ بکارت» در افغانستان وجود ندارد.  و اما آشکار است دختری که به اتهام نه داشتن «پردهٔ بکارت»  جهت معاینه نزد داکتر برده میشود، نام و سرنوشتش با خطرِ پیشداوری ها، اتهامات و حتا خطر قتل های ناموسی  روبه رو میگردد.

به حیث داکتر  ولادی و نسایی میتوانم بگویم که ...ادامه...

27.05.2017

نسيمه باري

د بلا سيوری

(لنډه کیسه)

د شپې تر تور پلو لاندي هيڅ نه ښکارېدله، څو ميله ليري  لويه لاره تېره سوې وه،  کله کله به د موټر رڼا تر سترګو سوه، په دې رڼا کي به د خښتو د بټۍ لوړ لوړ  دودښکتونه لکه توري بلاوي غوندي ښکاره سوې چي توري خولې به يې اسمان ته نيولي وې.

توره کي سر له بالښت څخه راپورته کړ، په وارخطايي يې شاوخوا وکتله، سترګي يې...بشپړ متن...

09.09.2017

...سخن از پروانه سما احمدی رییس انجمن اجتماعی زنان دارای معلولیت است و این که چه گونه بیماری معلولیت آور غافلگیرش کرده، چه بر او گذشته و او چه گونه توانسته است کنترول زنده گی خود را به دست گرفته، برای خود و دیگران فرصت آفرین گردد.

پروانه سما احمدی در  شهر مزار شریف چشم به جهان گشوده است. در ختم سال دوم و آغاز سال سوم تحصیل در رشتۀ اقتصاد (دیپارتمنت پولی و مالی) در سال ۱۳۸۴ خورشیدی  (۲۰۰۵م) با تشخیص دیستروفی (ضعف تدریجی و کم قوت شدن پیشروندۀ عضلات هر دو پا ) روبه رو میگردد. این تشخیص باعث میشود تا او برای مدت یک سال ادامۀ تحصیل را به تعویق بیاندازد. بعد از این وقفه به همت خودش و کومک فامیل تحصیل را ادامه داده و موفقانه به پایان میرساند. در سال 2008 پیشرفت ضعف عضلات حرکت او را به حدی محدود میکند که وادار به استفاده از وسیلۀ کومک برای راه رفتن (واکر) در خانه و استفاده از ولچیر در بیرون از خانه میگردد...ادامه...

27.04.2017

زرغونه عبیدی

در بارۀ کتاب «من یک آلمانی از افغانستان استم»

«از گودی پران باز تا به کارفرما»

نادیه قانع  کتاب را به نام وطن، به نام پدر و به نام همسرش آغاز کرده است. پدر توانسته است تنها در هفت سال اول زنده گی نادیه در کنار او بماند، تازه به سن بلوغ رسیده بود که وطن را ناچار باید ترک میگفت. پیوند زنده گی مشترک او با جمیل  همسرش  که عشق اول و بزرگ نادیه  بود ، در مهاجرت از هم میگسلد. یعنی در زنده گی نادیه حضور قوتبخش سه بنای مهم از طفولیت تا چندی بعد از سن بلوغ، یکی بعد دیگر ناپدید شده اند.

شرح احوال زنده گی نادیه قانع زن پیشتاز افغان در ایالت ایسن آلمان،  به سوال این که او چه گونه و با کدامین نیرو توانسته است ضربات اینهمه زلزله را در عمر جوانش تحمل و در نهایت متکی به خویش زنده گی را موفقانه پیش برده و برای فامیل، وطن اول و وطن دوم اش  مصدر خدمات قابل توجه گردد، جواب های شگرف و روشن داده است.

با مطالعۀ کتاب،  خوانندۀ علاقه مند از سطر به سطر و از صفحه به صفحه میداند که نه تنها عادت  نواندیشی و نو پذیری و به خصوص جرئت این زن جوان افغان در پذیرش خطر و گذاشتنِ قدم به راه های هنوز نرفته از جانب دیگران، باعث شده است تا او با معجزه های کوچک و منتظر در راه  اش روبه رو  و برای ممکن ساختن آنچه که شاید  بسیاری اشخاص از همان آغاز آن را ناممکن پندارند، راه ها و روش های ممکن ساختن را جستجو کرده و یافته است. خاطرات هفت سال زنده گی آوان طفولیت نادیه با پدر، چنان سرشار و برای بقیه عمر او پر اثر، نیروبخش و سازنده بوده است که من در این نوشته طولانیترین مکث را بر آن معطوف داشته ام.

 نادیه میداند که دیدگاه جامعۀ غرب در مورد سنت چهار زن داشتن یک مرد مسلمان ...ادامه...