سخن روز

نشر :  07.12.2013

ضرورت چشم شستن ما برای درک ماندیلا

ماندیلا چشم از جهان بست و اما جهان هنوز راه درازی پیشرو دارد تا خرد و وجدان آموختن از او را تبارز دهد.

در جهان آدم های جسور ، آدم های آزادیخواه ، آدم های عدالتخواه، آدم های خردگرا، آدم های واقعبین، آدم های پاکنفس، آدم های بردبار، آدم های دارای ذهن و قلب عاری از نفرت ، پیش از ماندیلا هم وجود داشته اند .

و اما ماندیلا بسیاری از صفات نیکی را که دیگران بخش هایی از آن را در خود داشتند ، یک جا در خود داشت .

به خصوص از میان شخصیت هایی که به کرسی قدرت رسیده اند ، کمتر کسی را میتوان یافت که با ماندیلا قابل مقایسه باشد .

ماندیلا برنده ی جایزه ی نوبل بود ؛ امروز دریافت این جایزه بیشتر از آن که برای ماندیلا افتخار باشد، اعطای آن به ماندیلا افتخاری برای بنیاد نوبل است .

مردم افریقای جنوبی نه تنها افتخار داشتن ماندیلا را دارند، بل افتخار آن را هم دارند که به چنین رهبری فرصت تبارز دادند .

کار عملی بزرگی که او کرد رهبری لغو رژیم اپارتاید و تامین برابری حقوقی همه شهروندان افریقای جنوبی بود . یکی از مشخصات این گذار چی گونه گی مساله ی برخورد با جنایات بود که با نفی شیوه های قصاص و انتقام  و با امتناع از کاربرد شیوه ی محاکماتی معمول، به شیوه ی اخلاقی اعتراف و بخشایش حل گردید . و این روند تنها شامل افراد یک سوی منازعه نه بود . به این ترتیب مدل نوینی برای جوامع پسا منازعه و مصدوم از جنایات تولد یافت .

سووتفاهم نه شود ، افریقای جنوبی امروز بهشت عدالت اجتماعی نیست و تا رسیدن به این ارمان ماندیلا  هنوز بسیار فاصله دارد .  و اما، مردم افریقای جنوبی از کرده های او سپاسگزار اند و میدانند که او راه آینده ی بهتر را بر روی شان گشوده است و باید خود ادامه ی این راه را بپیمایند .

جهان هم باید از ماندیلا سپاسگزار باشد که  راه و رسم نوینی از مبارزه ی سیاسی و دولتمداری ، و  سیمای نوی از   سیاستمدار و دلتمدار را نشان داد .

البته که در مورد اندیشه ها ، ارمان ها، شخصیت ، صفات اخلاقی و کارنامه های ماندیلا میتوان بسیار نوشت و باید نوشت. و اما، ما افغان ها تا  خود را تغیر نه دهیم -چیزی که به دست خود ما است- در این صورت تا قاف قیامت هم که انتظار بکشیم، شخصیت های بزرگی در جامعه ی ما تبارز نه خواهند کرد . شاید هم ما چنین شخصیت های را داشته ایم و یا داشته باشیم و یا در میان نسل جوان کسانی باشند که بتوانند در آینده شخصیت های بزرگی شوند و اما آیا چشم و گوش و ذهن و دل ما توان دیدن، شنیدن ، فهمیدن ، پذیرفتن و پشتیبانی از چنین شخصیت هایی را دارد ؟!

شاید یاد ماندیلا فرصتی باشد که چشم سر و هوش و دل خود را با آب خرد و مهربانی بشویم و به طور دیگری به جامعه و جهان بنگریم ، تا شاید راهی برای بهروز ی جامعه و کشور مان بیابیم  و یا کم از کم  از افتادن آن در سراشیب بدروزی جلوگیری کنیم .

*

آرشیف سخن روز