برگرفته از شمارهء 21/22  آسمایی مورخ مارچ 2002

 شاید بپرسید حال که چانس مصاحبه با شاه را داشتم ، چرا تنها به طرح چند پرسش لکتفا کردم. راستش این که پرسش ها زیاد بودند؛ ولی این را نیز میدانستم که شاه به خصوص در آستانهء بازگشت به وطن و تدویر لویه جرگه، نقش حساس و مهمی بر عهده دارد. نمی توانستم به خودم اجازه بدهم که بدون درنظرداشت این موقف پرسشی را مطرح کنم. پرسشهای دیگر را گذاشتم برای آیند.

حمید عبیدی

 مصاحبه با شاه سابق اعلیحضرت محمد ظاهر شاه

u      آن نسل از درسخوانده گان افغان كه با استفاده از آزادی های مصرح در قانون اساسی دههء دموكراسی ، در هر فرصتی به جاده ها می ریختند  و شعارهای پر شور و تند سر می دادند  ، دیگر امروز با این گذشتهء خود شان برخورد انتقادی می كنند . حثا بسیاری از آنان خواهان اعادهء اعتبار آن قانون اساسی با تعدیلات نسبتاً جزیی هستند .

حضور اعلیحضرت در رابطه به تجارب آن مرحله كه امروز كم از كم یك اكثریت قاطع مردم و به خصوص روشنفكران به آن ابراز دلبسته گی می كنند ، چه نظری دارند ؟

l        آنانی كه از آزادی های دموكراسی استفاده نموده و شعار هایی می دادند، افغانستان را به سوی یك حركت استبدادی ماركسیستی سوق دادند كه ضد روحیهء دموكراسی بود. اگر امروز این حقیقت درك شده باشد، جای مسرت است.

u      نظام های  سیاسی ، از نظر ماهیت یا استبدادی اند و یا مردم سالار . در انتخاب میان استبداد و دموكراسی توصیهء حضور اعلیحضرت به ملت چیست ؟

l      تثبیت ارادهء آزاد مردم ، یگانه راه برای برقراری یك صلح دوامدار و ثبات ملی است. ارادهء آزاد ملی تنها به وسیلهء دموكراسی ارایه شده می تواند. باور دارم كه  مردم افغانستان توانایی تشخیص این حقیقت را دارند.

u      حضور اعلیحضرت ، در مرحلهء حساس و سرنوشت ساز كنونی به روشنفكران ، تحصیل كرده گان ، حلقات ، محافل، سازمان ها و احزاب جانبدار صلح ، وحدت ملی و دموكراسی و سایر عناصر آگاه و با مسؤولیت افغانی ، چه توصیه یی دارند ؟

l      توصیهء من به تمام مردم افغانستان این است كه دست به دست هم داده و متحد گردند و از این روزنهء امیدی كه به وجود آمده است  استفاده نماید تا اتحاد ملی تثبیت گردد ، امنیت تأمین گردد و لویه جرگهء عنعنوی افغانی دایر شود تا بالاخره ملت رنجدیدهء ما دوباره به زنده گی مصوون و آبرومند شروع نماید و تمام توانایی های ملی برای بازسازی كشور عزیز ما  به كار انداخته شود و زمینهء جلب و جذب مؤثر كومك های گستردهء بین المللی برای این امر فراهم گردد. به این منظور همكاری متقابل مردم  و  ادارهء مؤقت حایز اهمیت اساسی می باشد.

u      مطبوعات و در مجموع رسانه های جمعی را در نظامهای دمكراسی ـــ پس از ارگانهای تقنینیه ، اجراییه و قضاییه ـــــ گاه ركن چهارم می خوانند . پیام حضور اعلیحضرت به مسؤولین رسانه های جمعی افغانی چیست ؟

l      نقش  رسانه های جمعی در روشن ساختن اذهان عامه نسبت به مسایل ملی و اجتماعی اساسی است و امیدوارم كه رسانه ها بتوانند این رول خود را به صورت مثبت در آینده ایفا نمایند.Ì