نشر
: 09.07.2013
حمید عبیدی
یکی دو گپ در مورد «جزایر کوچک الفبا»
شناسه ی کوتاه :
جزايرِ كوچكِ الفبا
مجموعه ي اشعار كاوه شفق آهنگ
شمار صفحات: 132
چاپ نخست: بهار ۲۰۱۳
جای چاپ : فرانکفورت ، آلمان
طرح روی جلد: زینت نور
*
«جزایر کوچک الفبا» نخستین گزینه ی شعری کاوه شفق آهنگ ، تازه از چاپ برون شده است. در این گزینه حدود صد پارچه شعر و از جمله چند شعر به زبان آلمانی جا داده شده اند.
کاوه آهنگ از کودکی با شعر آشنا شده و از نوجوانی تمرین سرودن شعر را آغاز کرده است. او با شعر کلاسیک و شعر معاصر دری آشنایی دارد. ادبیات جهانی را میشناسد. به موسیقی نه تنها دلچسپی دارد، بل در نواختن هارمونیه و تصنیف سازی نیز مهارت دارد.
کاوه آهنگ نه تنها در رشته ی جامعه شناسی تحصیل کرده و ماستری گرفته ، بل بنابر دلچسپی شخصی در فلسفه ، سیاست و تاریخ نیز دارای مطالعات است.
چند نقد ادبیی که از وی منتشر شده اند، مورد دلچسپی دست اندرکاران ادبیات افغانستان قرار گرفته و بسیاری از آنان آرزو دارند ایکاش کاوه آهنگ بیشتر به این عرصه بپردازد.
با آن چی گفته آمد ، این مشکل پیش میآید که کاوه آهنگ را شاعر جامعه شناس و ادبیات شناس دانست و یا شاعری که جامعه شناس و ادبیات شناس نیز است؟
گزینه ی شعری کاوه آهنگ ، حتا پیش از چاپ بحث هایی را برانگیخت، که ای کاش نوشته شده و منتشر گردند. و اما اکثر کسانی که در افغانستان صلاحیت نقد شعر را دارند، خود شاعر اند و این مشکل آفرین است. از سوی دیگر جامعه ی ادبی ما تا هنوز هم نه توانسته است خودش را از چنگ تعارفات و ملاحظات دست و پا گیر رها کند.
برخی دست اندرکاران عرصه ی شعر و ادبیات بر این باورند که « آگاهی» پر پرواز و امواج شور شاعر را با تارهای نامریی بسته است. اینان میگویند که اگر او با «رهایی» از این «آگاهی» شعر بسراید، به اوج دیگری خواهد رسید. کسانی هم از کاوه آهنگ انتظار دارند تا با آشنایی که با ادبیات مدرن جهانی دارد، «مدرن» تر شعر بگوید و در شعر دری افغانستان دم تازه یی بدمد. و اما اینان باید قلم بردارند و گپ های خود شان را مستدلل بیان کنند، تا هم کاوه آهنگ و هم علاقه مندان ادبیات افغانستان از آن مستفید گردند.
عده یی هم سفارش میکنند تا کاوه آهنگ بر پایه دانش اکادمیک خود بیشتر به مسایل جامعه شناسانه توجه کند .
به این ترتیب هر کسی که کاوه آهنگ و استعدادهایش را میشناسد از او توقعی دارد؛ و اما او راه خود را میرود و چنان به نظر میرسد که شعر تنها شوقش نی که عشقش نیز است.
گزینه ی شعری «جزایر کوچک الفبا» ، را کاوه آهنگ با «گپی با خواننده» آغاز میکند که چنین پایان مییابد: «... شعر من، بد یا خوب، نشان هویت فرهنگی من است. فرهنگ برای من مفهوم خیلی وسیعتر از محدوده ی یک جغرافیای معیین دارد. هیچ انسانی نمی تواند ادعا کند که می توان تنها در محدوده ی زبان مادری و فرهنگ منطقه یی خود به تکامل و تعالی فرهنگی رسید.
دوست ندارم جملات قرار دادی و تصنعی معمول را در مورد شعرم استفاده کنم، مانند: "کلمات در من درد می شوند و درد در من فریاد می شود و من می نویسمش." چنین جملات تصنعی را علاوه بر این که دوست ندارم، بل خیلی هم برایم مضحک می نمایند. شعر من- اگر بتوانم اسم شعر را رویش بگذارم- حرفهای دل و اندیشه ی من اند که نوشتنش دلم را سبک می کند، زیرا فکر می کنم حرفی برای گفتن دارم . همین!»
پرداختن به ارزش هنری «جزایر کوچک الفبا» ، صلاحیت مسلکی میخواهد که من آن را نه دارم. و اما، اشتباه نخواهم کرد اگر بگویم : وقتی یک نوجوان 14 ساله و فارغ صنف نهم از دوزخ جنگ افغانستان فرار کرده و به اروپا مهاجر میشود و چون والدینش در افغانستان اند در لیلیه زنده گی میکند، در این جا درس میخواند ، تحصیل و کار میکند و با وجود سی سال دوری از وطن و محیط طبیعی زبان مادری ، به این زبان شعر میسراید ، این استعداد میخواهد و عشق میخواهد .
همچنان گفتنی است که تنها نام این گزینه -«جزایر کوچک الفبا»- به تنهایی یک کتاب گپ را در سه کلمه بیان کرده است.
ژرفای دید ، غنای درونمایه و روانی و سچه گی زبان از مشخصات بارز نخستین گزینه ی شعری کاوه آهنگ است.
اگر نام و زنده گینامه ی شاعر و پیشگفتار کتاب را حذف کنیم ، باز هم برای یک خواننده ی آگاه تشخیص این امر که آفرینده ی اثر یک افغان است، هیچ دشوار نه خواهد بود؛ زیرا زبان کاوه آهنگ ، زبان معیاری ادبی دری افغانستان است.
به آرزوی آن که کاوه شفق آهنگ گام به گام همه آرزوهای نیک دوستدران خودش را برآورده سازد.
***
مطالب مرتبط با موضوع :
- سیر یگانه: درنگی بر "جزایر کوچک الفبا"
- ورود به صفحه ی ویژه ی کاوه آهنگ در آسمایی