13.08.2020

سه نکته در مورد مذاکرات پیشرو با طالبان

۱- هیات جمهور اسلامی افغانستان باید بر بنیاد این اصل که هیات یک نظام موجود و دارای مشروعیت ملی و بین المللی است با هیات طالبان مذاکره کند.  هیات نظام در این مورد باید وفاق داشته باشد که طالبان در نرمترین تعریف یک گروه شورشی مسلح ضد دولتی است و نه بیش از آن.

۲-  به طالبان در برابر کنار گذاشتن جنگ، ‌سلاح و خشونت ، باید این حق   داده شود تا مانند سایر گروه های سیاسی در تحت چتر نظام به فعالیت سیاسی مسالمت آمیز بپردازد. در این رابطه میتوان روند پیوستن حزب اسلامی آقای گلبدین حکمتیار را مثال آورد.

۳  در مورد قانون اساسی

الف.  طالبان حق دارند تا در مورد قانون اساسی ملاحظات نظری خود را از هر جنسی که  است، داشته باشند؛ آنان میتوانند برای تعدیل قانون اساسی طرح و برنامه خود را داشته باشند. و اما، طالبان باید التزام عملی نسبت به قانون اساسی را بپذیرند.

ب . هیات جمهوری اسلامی افغانستان باید بر این موضع اصولی استوار بماند، که هیچ کس- به شمول رییس جمهور- حق نه دارد قانون اساسی را خلاف اصول و شیوه پیشبینی شده در قانون اساسی، ‌تعدیل کند.

به این ترتیب، الغای رسمی و علنی و یا مسکوت  قانون اساسی و نظام برخاسته از آن ‌به هیچ وجه نه میتواند موضع مذاکره باشد- اصولاً هیچ کسی حق نه دارد به نماینده گی از جمهوری افغانستان وارد چنین بحثی شود. همچنان حقوق و آزادی های شهروندان و از جمله زنان مندرج در فصل دوم قانون اساسی، اصولاً غیر قابل کسر و کاهش است.

موضوع محوری مذاکره با طالبان، اصولاً باید همانا پایان منازعه و جنگ از طریق مسالمت آمیز و سیاسی و فراهم ساختن زمینه برای آتشبس دایمی قطع جنگ و استقرار صالح با  فراهم ساختن زمینه برای فعالیت سیاسی مسالمت آمیز طالبان به حیث یک گروه سیاسی در تحت چتر نظام  باشد .

روشن نیست که آیا تمام اعضای هیات جمهوری در مورد مراتب بالا با هم توافق دارند و یا نه دارند و یا به آن وفادار خواهند ماند و یا خیر. همچنان دشوار است پیشبینی کرد که آیا طالبان بالاخره این اصول را خواهند پذیرفت و یا خیر.

و اما، ‌این نکته روشن است که هر قدر پشتیبانی ذهنیت عامه از سه  اصل یاد شده گسترده تر و محکم تر باشد، همان قدر چانس رعایت و تحقق آن بیشتر خواهد شد. و این به دست خود ما است که تا چه حدی و با چه قوتی چنین پشتیبانیی را بیان میکنیم.