15.08.2012رسیدن: 14.08.2012 ؛ نشر :
آن
چی امریکا در سوریه باید انجام دهدنویسنده: زلمی خلیلزاد
نشر شده در واشنگتن پست
برگردان: جمیل شیرزاد
زلمی خلیلزاد سمت نماینده یی دایمی امریکا در ملل متحد را از سال 2007 تا 2009 در دوران جورج بوش دارا بود.ایالات متحده امریکا فرصتی برای همکاری در امر انتقال نظام مند در سوریه را بدون مداخله نظامی در اختیار دارد
، اما این فرصت در حال محدود شدن است و اداره اوباما به تعدیل در ستراتیژی سیاسی خود برای رسیدن به موفقیت نیاز خواهد داشت.به لحاظ
دیپلوماتیک، اداره ی اوباما در تعامل با شورای امنیت سازمان ملل متحد و دوستان سوریه - گروهی که به ابتکار فرانسه ایجاد شده و متشکل از 88 کشور شرکت کننده، هفت سازمان بین المللی و یک ناظر (واتیکان) می باشد- متمرکز شده است. اما شورای امنیت در بن بست آرای چین و روسیه باقی مانده و دوستان سوریه به یک اقدام نظامی که بتواند وضعیت را عملا در سوریه رقم بزند به توافق نظر نه خواهند رسید.
به لحاظ نظامی، تصمیم اداره ی اوباما مبنی بر فراهم کردن
به منظور همکاری در انتقال منظم بدون مداخله نظامی، ایالات متحدۀ امریکا باید پنج مورد آتی را انجام دهد:
اول، استفاده از
ایتلاف ذیدخل در امور سوریه: یک گروه منتخب از کشور های همفکر که از نفوذ و پایگاه قابل توجهی در سوریه برخوردار اند. به جای تعامل با ملل متحد، دوستان سوریه و ناتو، واشنگتن باید روی همآهنگ سازی تلاش ها با ترکیه، عربستان سعودی، اردن، قطر، فرانسه، بریتانیا و سایر کشور های خلیج تمرکز نماید.دوم، رییس جمهور اوباما باید یک فرستاده
ی ویژه را تعیین نماید تا با ایتلاف در امر تنظیم مخالفین سوریه به منظور ایجاد یک جبهه ی با قاعده وسیع که بتواند زمینه را برای انتقال مطمین مساعد سازد، حمایت شهروندان سوریه را که از تغییر رژیم ترس دارند جلب نموده و با عناصر مخالف رژیم اسد همکاری نماید. هرج و مرج و خونریزی به شیوه ی عراق در سوریه -که در آن اقلیت علوی ترس از دست دادن امتیاز جایگاه را دارند و سنی هایی که پس از دهه ها سرکوب، تقویت شده اند و به دنبال انتقام اند- نیز امکان پذیر است.قدرت های
منطقه یی قادر به متحد کردن مخالفین و یا تشخیص رهبران معتبری که از حمایت وسیع مردم سوریه برخوردار باشند، نه بوده اند. شورای ملی سوریه به صورت نامتناسبی از تبعیدیان و اعضای اخوان المسلمین که در میان مردم سوریه جای گرفته اند تشکیل گردیده و تعهداتی مبنی بر یک سوریه ی فراگیر و جامع تا کنون بیان نه شده است. ارتش آزاد سوریه بیشتر با واقعیت های موجود در ساحه جنگ همآهنگ است، اما هنوز این مسأله مبهم است که چی گونه این گروه با هم متحد ساخته شوند و آیا این نیروی شبه نظامی می تواند به صورت مسوولانه پس از پایان جنگ حکومت کند. کرد های وفادار به دولت سوریه منحل شده اند و نیروی نظامی اکثرن علوی متهم به وفاداری دراز مدت به خاندان اسد شده است.در حالی
که باید یکی از ضرورتهای دموکراتیک اهداف تعیین کننده باشد، واشنگتن شاید در کوتاه مدت با گزینه های ناخوشایندی مانند جنگ های فرقه یی و قومی یا کودتای افسران نظامیی که با مخالفین روی شرایطی جهت اصلاح نظام توافق کنند، رو به رو شود. به منظور کاهش خطر جنگ داخلی اداره اوباما باید با عناصر میانه رو مخالفین سوریه جهت تجدید نظر روی علویان سوریه، مسیحیان، کرد ها و سایر اقلیت هایی که از شکست رژیم بیشتر آسیب می بینند، کار نماید. باید این قوا را به دور اصول دموکراسی، کثرت گرایی، حکومت غیر متمرکز و احترام به حقوق جهانی جمع نمود. در روند کار با مخالفین، ایالات متحده باید کودتای نظامی را که زمینه را برای دموکراتیزه کردن کامل مساعد می سازد با حفظ نهاد های کلیدی دولت، تشویق نماید. اگر یک چنین کودتایی رخ دهد، ایالات متحده امریکا باید اصرار نماید که جدا شده گان بر اصلاح وزارتهای کلیدی و تسهیل در روند گذار به دموکراسی تعهد داشته باشند.سوم، واشنگتن باید به تقسیم واضح کار که زمینه را برای قدرت های
منطقه یی مساعد می سازد تا مخالفین را مسلح نمایند پایان دهد. ایالات متحده امریکا به یک کرسی در میز تصمیم گیری نیاز دارد. حمایت نظامی اهرمی را ایجاد می نماید که زمینه ی شکل گیری یک جبهه متحد در آن به لحاظ سیاسی مساعد می گردد. مداخله مستقیم ایالات متحدۀ امریکا امکان توزیع سلاحها برای مردم میانه رو سوریه و ایجاد نظم فراگیر را تقویت می نماید که توازن قوا را از گروه های فرقه گرا و اسلام گرا به نفع گروه های میانه رو رقم میزند.چهارم، همان
گونه که وضعیت تغییر می نماید، واشنگتن باید به دنبال تفاهم با مسکو باشد. روسیه و ایران با تلاش در جهت متحد ساختن مردم سوریه با اسد، منافع دراز مدت خود را در سوریه به خطر می اندازند. با این حال آنها تنها در صورتی از انتقال منظم حمایت خواهند کرد که سقوط اسد به صورت واضح قریب الوقوع معلوم شود و حمایت ناشایسته از اسد و سایر سنگر ها فقط از دست دادن ستراتیژی شمرده شود. این اایتلاف باید زمینه تغییر سیاست روسیه را با ارایه اطمینان از این که منافع ستراتیژیک و تجارتی روسیه در سوریه جدید نیز ضمانت خواهد شد، آسانتر بسازند. در برابر از روسیه توقوع شود که از وتو کردن قطعنامه های مورد حمایت امریکا در شورای امنیت به منظور متوقف ساختن تمام حمایت ها به رژیم اسد، بپرهیزد تا بر بشارالاسد در سوریه فشار وارد شود.ایران به حیث حامی اصلی اسد در امر حمایتش به مشکل جدی رو
به رو خواهد شد. با توجه به خطر واکنش شدید در برابر متحدین و اخوان المسلمین فرقه گرا در رژیم، تهران ممکن است به سیاست دو جانبه تغییر موضع دهد: ترک اسد، تعامل با مخالفین و حمایت از انتقال سیاسی همزمان با ارایه همکاری با بقایای رژیم اسد. ایران بازی مشابهی را در سراسر منطقه بازی می نماید. تحکیم یک انتقال سیاسیی که از حمایت وسیع مردم سوریه برخوردار باشد برای تهران گزینه دیگری را نه می گذارد مگر این که نظام جدید را بپذیرد و یا به دلیل حمایت درازمدت از رژیم اسد روابط خود را با دولت نوین قطع نماید.پنجم، واشنگتن باید به نقش فعال ملل متحد در نهایی سازی نقشه راه برای انتقال در زمانی
که شرایط نظام جدید مهیا گردید، محل بگذارد. ملل متحد یک چنین نقشی را در افغانستان پس از طالبان و جاهای دیگر نیز ایفا کرده است که در آن نماینده ی ویژه ی سازمان ملل متحد زمینه را برای شکل گیری یک رژیم موقت و تسوید قانون اساسی و برگذاری انتخابات مساعد می سازد.زمان برای تعامل بیشتر ایالات متحده امریکا در سوریه فرا رسیده است. با
همکاری ایتلاف طرفهای دخیل، واشنگتن می تواند در روند انتقال سیاسی سهولت ایجاد نماید که منتج به پایان دهی خونریزی، پیشگیری از شکل گیری بحرانهای ممکن- از تروریزم تا گسترش سلاح های هسته یی - و اساس گذاری یک کار عملی برای شکل دهی یک سوریه دموکراتیک و با ثبات گردد.***
لینک مقاله در واشنگتن پست: